Primer Hipotiroidi Hashimoto Tiroiditi nedir?
Cevap: Vücudumuzdaki bir grup savunma hücresinin tiroid hücrelerini yabancı algılayıp antikor aracılı yada doğrudan saldırı yaparak tiroid hücrelerini öldürmesi sonucu gelişen kronik, ilerleyici bir hastalıktır.
Kanda anti tiroid peroksidaz ve veya antitiroglobulin isimli iki antikordan ikisinin veya birinin yüksekliği bulunur. Bu antikorlar tiroid hücrelerini yavaş yavaş tahrip ederler. Hastalık dünyanın % 10 da görülür ve hastaların çoğu kadındır.
Hastalık; tiroid ultrasonu yapılma sıklığının artması, otoantikor testlerinin çalışılmasının artmasıyla erken dönemlerde tespit edilmektedir. Erken dönemden kasıt, hormon eksikliğinin gelişmediği, tiroid rezervinin yeterli olduğu dönemi ifade eder. Bu dönemde hastalığı durduran, etkinliği kanıtlanmış, hastalara önerebilecek bir ilaç yada yöntem (Lazer gibi ) henüz yoktur. Deneysel yöntemler uygulanıyor veya öneriliyorsa hastaya bilgi verilerek uygulanmalıdır !!!
Selenyum takviyesi ile yapılan çalışmalarında oto antikor titrelerinin azaldığı görülmüş olsa da hastalığın ilerlemesini durdurduğu yönde henüz etkinliği netlik kanıtlanmamıştır. Kullanmamızda da sakınca yoktur.
Hashimoto tiroiditi tanısında kullanılan testler nelerdir ?
TSH: Hipofiz'den üretilen hormon olup tiroid bezinden sT3 ve sT4 hormonu üretimini denetler. Tiroid hormonları azaldığında, bezi uyarmak için TSH değeri yükselir tam tersine tiroid hormonları arttığında TSH değeri normalin altına düşer. Dışardan günlük tiroid hormonu alan hastalarda da tiroid hormonu az geldiğinde TSH değeri yükselir fazla geldiğinde normalin altına düşer.
sT4, sT3: Tiroid bezinden kana salınan, hücrelerdeki etkinlikten sorumlu hormonlardır.
Anti tiroglobulin ve Anti tiroid peroksizdaz antikorları: Tiroid bezine karşı vücudumuzun ürettiği antikorlar olup tiroid bezinin tahribatını gerçekleştiren kötü antikorlardır. Hashimoto tiroiditi hastalarında düzeyleri dalgalı seyir gösterir. Hastalığın ileri dönemlerinde normal düzeylerde bile tespit edilir. Çok nadir bir grup hastada parankimal tiroid hastalığına rağmen antikor düzeyi normal düzeyde tespit edilebilir.
Tiroid ultrasonu: Tiroid bezinin normal yapısının ne kadar bozulduğunu gösterir, içerisinde nodül gelişip gelişmediğini gösterir, nodüllerin özelliklerini değerlendirmemize, biyopsi yapılıp yapılmamasına karar vermeyi sağlar, tiroid bezinin büyümüş olup olmadığını, etraf dokulara baskı olup olmadığını gösterir, boyundaki lenf bezlerini değerlendirme imkanı verir